TA’LIMDA KOMPETENSIYAVIY YONDASHUV FALSAFIY VA PEDAGOGIK KONSEPSIYALAR
Keywords:
kompetensiyaviy yondashuv, kompetensiya, ta’lim jarayoni, pedagogik konsepsiya, interaktiv ta’lim, loyiha asosida o‘qitish, amaliy kompetensiyalar, shaxsiy rivojlanish, XXI asr kompetensiyalari, raqamli texnologiyalar, baholash tizimi, xalqaro standartlar.Abstract
Ushbu ilmiy maqolada kompetensiyaviy yondashuvning falsafiy va pedagogik asoslarini, shuningdek uning zamonaviy ta’lim jarayonida amaliy qo‘llanilishini tahlil qiladi. Ishda kompetensiya tushunchasining nazariy va psixologik asoslari, olimlarning ilmiy tadqiqotlari (G. Spencer, D. McClelland, J. Dewey, L. Vygotsky, D. Kolb va boshqalar) bilan birgalikda bayon etilgan. Shuningdek, kompetensiyaviy yondashuvning XXI asr ta’lim tizimida roli, xalqaro tajribalar (Bologna jarayoni, OECD, UNESCO) va milliy kontekstdagi tatbiqlari ko‘rib chiqilgan. Ishda interaktiv va loyiha asosida o‘qitish metodlari, raqamli texnologiyalar va talabaning individual rivojlanishi kompetensiyalarning shakllanishida muhim vosita ekanligi ko‘rsatib o‘tilgan. Natijalar shuni ko‘rsatadiki, kompetensiyaviy yondashuv ta’lim jarayonini nazariy bilimdan amaliy va ijtimoiy kompetensiyalarga kengaytirishda samarali strategiya hisoblanadi.
References
Spencer, G., & McClelland, D. (1973). Competence at work: Models for superior performance. New York: Wiley.
Dewey, J. (1938). Experience and Education. New York: Macmillan.
Gadamer, H.-G. (1975). Truth and Method. New York: Continuum.
Vygotsky, L. S. (1978). Mind in Society: The Development of Higher Psychological Processes. Cambridge, MA: Harvard University Press.
Kolb, D. A. (1984). Experiential Learning: Experience as the Source of Learning and Development. Englewood Cliffs, NJ: Prentice Hall.
Rogers, C. (1969). Freedom to Learn. Columbus, OH: Merrill.
Biggs, J., & Tang, C. (2011). Teaching for Quality Learning at University. Maidenhead: McGraw-Hill.
Rychen, D. S., & Salganik, L. H. (2003). Key Competencies for a Successful Life and a Well-Functioning Society. Göttingen: Hogrefe & Huber.
