ICHKI ISHLAR ORGANLARI FAOLIYATINI REJALASHTIRISH USULLARINI TAKOMILLASHTIRISHNING O‘ZIGA XOS XUSUSIYATLARI
Keywords:
rejalashtirish, ichki ishlar organlari, strategik boshqaruv, operativ faoliyat, huquqni muhofaza qilish, axborot texnologiyalari, statistik tahlil, innovatsion yondashuvlar, byurokratiya, faoliyat samaradorligi.Abstract
Ichki ishlar organlarining zamonaviy bosqichdagi samarali faoliyati bevosita ularning strategik va operativ rejalashtirish tizimining puxta yo‘lga qo‘yilganligiga bog‘liqdir. Bugungi kunda jamoat xavfsizligini ta’minlash, huquqbuzarliklarning oldini olish, jinoyatchilikka qarshi kurashish, aholi bilan muloqotni samarali tashkil etish ichki ishlar tizimidan yuqori darajadagi tashkiliy yondashuvni, aniqlikni va prognoz qilish qobiliyatini talab etadi. Ushbu annotatsiyada ichki ishlar organlari faoliyatini rejalashtirish usullarini takomillashtirishning dolzarb jihatlari, tamoyillari, nazariy asoslari va amaliy mexanizmlari atroflicha tahlil qilinadi. Avvalo, rejalashtirishning o‘zi boshqaruv faoliyatining ajralmas bo‘lagi sifatida ko‘riladi. U ma’lum bir tizim ichida istiqbolli yo‘nalishlarni aniqlash, ustuvor maqsadlar belgilash, resurslarni samarali taqsimlash, vaqti-vaqti bilan monitoring olib borish, tahlil va natijaviy baholash kabi vazifalarni bajaradi. Ichki ishlar organlarida bu jarayon jinoyatchilik dinamikasi, jamoat xavfsizligi holati, xodimlar salohiyati va aholining ehtiyojlarini hisobga olgan holda amalga oshiriladi. So‘nggi yillarda rejalashtirishga oid yondashuvlar tubdan yangilandi. Ichki ishlar tizimida axborot texnologiyalari, sun’iy intellekt elementlari, kriminogen vaziyatni model qilish kabi innovatsion yondashuvlar tobora keng joriy qilinmoqda. Bu esa rejalarning nafaqat umumiy xususiyatlarini, balki hududiy va tarmoq darajasidagi aniq prognozga asoslangan shaklini ishlab chiqish imkonini bermoqda. Ushbu maqolada rejalashtirish usullarini takomillashtirishda uchrayotgan tizimli muammolar – ya’ni, xodimlarning malakasi yetishmasligi, axborot bazasining yangilanmasligi, funksional muvofiqlikning pastligi, strategik fikrlashning zaifligi kabi omillar ham ko‘rib chiqiladi. Shu bilan birga, maqolada ichki ishlar organlari faoliyatini yanada takomillashtirish yo‘llari sifatida quyidagilar tavsiya etiladi: tizimning raqamlashtirilishini chuqurlashtirish, rejalashtirishda ishtirokchilarning mas’uliyatini oshirish, monitoring va baholash mezonlarini standartlashtirish, xorijiy tajriba asosida lokal model yaratish va xodimlar uchun uzluksiz o‘qitish tizimini joriy etish. Maqola yakunida esa ichki ishlar organlari faoliyatini rejalashtirishning innovatsion yondashuvlar asosida tashkil etilishi nafaqat jinoyatchilikka qarshi kurashda, balki ijtimoiy ishonchni oshirishda ham muhim omil bo‘lishi alohida ta’kidlanadi. Tizimni takomillashtirish esa umumiy xavfsizlik siyosatining ajralmas qismiga aylanmoqda.
References
Karimov I.A. O‘zbekiston buyuk kelajak sari. – T.: O‘zbekiston, 1999.
O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining “Ichki ishlar organlari faoliyatini tubdan takomillashtirish chora-tadbirlari to‘g‘risida”gi Farmoni. – T.: Adolat, 2017.
Axmedov M., Egamberdiyev A. Kriminalistika va jinoyatlarni tergov qilish. – T.: Sharq, 2020.
Yusupov M. Davlat boshqaruvi va huquqni muhofaza qilish tizimida rejalashtirish: nazariy va amaliy masalalar. – T.: IIV Akademiyasi, 2021.
Sobirov V. Ichki ishlar organlari faoliyatini boshqarishda zamonaviy yondashuvlar. – T.: Huquq, 2022.