СУЮҚ МОТОР ЁҚИЛҒИЛАРИНИ ИШЛАБ ЧИҚАРИШДА БИОАСОСЛИ КОМПОНЕНТЛАР ВА УЛАРНИНГ ЭКОЛОГИК САМАРАДОРЛИГИ

СУЮҚ МОТОР ЁҚИЛҒИЛАРИНИ ИШЛАБ ЧИҚАРИШДА БИОАСОСЛИ КОМПОНЕНТЛАР ВА УЛАРНИНГ ЭКОЛОГИК САМАРАДОРЛИГИ

Authors

  • Латипов Х.Р ЎзР ФА Умумий ва ноорганик кимё институти, Тошкент. e-mail: alisherauesbaev@gmail.com Бердақ номидаги Қорақалпоқ давлат университети
  • Ауесбаев А.У ЎзР ФА Умумий ва ноорганик кимё институти, Тошкент. e-mail: alisherauesbaev@gmail.com Бердақ номидаги Қорақалпоқ давлат университети
  • Отемисов У.С ЎзР ФА Умумий ва ноорганик кимё институти, Тошкент. e-mail: alisherauesbaev@gmail.com Бердақ номидаги Қорақалпоқ давлат университети
  • Адизов Б.З. ЎзР ФА Умумий ва ноорганик кимё институти, Тошкент. e-mail: alisherauesbaev@gmail.com Бердақ номидаги Қорақалпоқ давлат университети

Keywords:

биомасса, этанол, метанол, GEM аралашмаси, био-E10, газохол, биокеросин, чиқинди газлар, термик самарадорлик, детонация, муқобил ёнилғи, синтез-газ.

Abstract

Мазкур тадқиқотда транспорт соҳасида анъанавий ёнилғиларга муқобил сифатида биомасса ва спиртли ёқилғи аралашмалари қўлланилиши имкониятлари таҳлил қилинди. Турли турдаги биомасса манбаларидан синтез-газ, метанол ва диметил эфир олиш технологиялари, шунингдек, этанол ва метанолни бензин билан аралаштиришдаги энергетик ва экологик самаралар ёритилди. GEM (бензин-этанол-метанол) аралашмалари ва био-E10 каби ёқилғиларнинг чиқинди газларга, детонацияга чидамлилик ва термик самарадорликка таъсири таҳлил қилинди. Шу билан бирга, газохоллардан фойдаланишда тартибга солинмайдиган чиқиндилар таркибидаги ўзгаришлар ва биокеросин ишлаб чиқаришнинг истиқболли технологиялари ҳам кўриб чиқилди. Ушбу таҳлиллар, транспорт секторида барқарор ёнилғи турларига ўтиш имкониятларини баҳолашга ва уларнинг техник-экологик хусусиятларини аниқлашга ёрдам беради.

References

Zaichenko, V.M., L Zaichenko, V.M., Lavrenov, V.A., Larina, O.M. et al. Biomass Utilization for Energy Production. New Technologies. High Temp 58, 660–667 (2020). https://doi.org/10.1134/S0018151X20040173

Tawfik Badawy, Mebin Samuel Panithasan, James W.G. Turner, Jaeheun Kim, Donghee Han, Jonghyeok Lee, Abdullah S. AlRamadan, Junseok Chang, Performance and emissions evaluation of a multi-cylinder research engine fueled with ethanol, methanol, gasoline Euro-6, E85, and iso-stoichiometric ternary GEM mixtures operated at lean conditions, Fuel, Volume 363, 2024, 130962, ISSN 0016-2361, https://doi.org/10.1016/j.fuel.2024.130962

Патент 2443762C2

Кузнецов Б.Н. Получение жидких топлив и их компонентов из древесной биомассы // Рос. Хим. Журнал, 2003, т.XLVII, №6. С. 83-91.

Патент 2562249С2

Ho, C.S., Peng, J., Yun, U. et al. Impacts of methanol fuel on vehicular emissions: A review. Front. Environ. Sci. Eng. 16, 121 (2022). https://doi.org/10.1007/s11783-022-1553-4

Krishn Chandra, P.A. Lakhsminarayanan, Avinash Kumar Agarwal, Feasibility of methanol-gasoline blends in a production grade spark ignited carbureted genset engine: Particulate characterization and soot morphology, Fuel, Volume 389, 2025, 134461,ISSN 0016-2361, https://doi.org/10.1016/j.fuel.2025.134461

Tobias Michler, Nicolas Wippermann, Olaf Toedter, Benjamin Niethammer, Thomas Otto, Ulrich Arnold, Stephan Pitter, Thomas Koch, Jörg Sauer, Gasoline from the bioliq® process: Production, characterization and performance, Fuel Processing Technology, Volume 206, 2020, 106476, ISSN 0378-3820, https://doi.org/10.1016/j.fuproc.2020.106476

Патент 2605952С

Idris Cesur, Effects of water injection strategies on performance and exhaust emissions in an ethanol fueled gasoline engine, Thermal Science and Engineering Progress, Volume 34, 2022, 101397, ISSN 2451-9049, https://doi.org/10.1016/j.tsep.2022.101397

Downloads

Published

2025-08-01
Loading...