AN’ANAVIY XONANDALIKDA POETIK MEROSNING ROLI (NAVOIY, BOBUR, OGAHIY, FURQAT IJODI MISOLIDA)
Keywords:
an’anaviy xonandalik, poetik meros, mumtoz adabiyot, Navoiy, Bobur, Ogahiy, Furqat, maqom, ushshoq, segoh, shashmaqom, aruz, badiiy san’at, talqin, vokal ijro.Abstract
Mazkur maqolada an’anaviy o‘zbek xonandaligi shakllanishida va rivojlanishida poetik merosning, xususan, Alisher Navoiy, Zahiriddin Muhammad Bobur, Muhammad Rizo Ogahiy va Furqat kabi mumtoz shoirlar ijodining o‘rni ilmiy jihatdan tahlil qilinadi. Ushbu adiblar yaratgan poetik matnlarning fonetik, ritmik, semantik va musiqiy talqinga mos xususiyatlari yoritilib, ularning maqom, qo‘shiq, mumtoz ashula va dostonchilik an’analari bilan uzviy bog‘liqligi asoslab beriladi. Shuningdek, xonanda ijrosida poetik mazmunning talqini, tashbeh va badiiy san’atlarning ifodaviy qimmati, musiqiy frazalarga ta’siri hamda poetik matnlarning o‘quv-metodik ahamiyati ko‘rib chiqiladi.
References
Karomatov F. O‘zbek xalq musiqasi tarixi. – Toshkent, 1995.
Abdullayev R. Maqomot nazariyasi. – Toshkent: Fan, 2000.
Rajabov A. O‘zbek maqom san’ati. – Toshkent: G‘afur G‘ulom, 2010.
Qodirov A. Mumtoz ashulachilik asoslari. – Toshkent, 2015.
Navoiy A. Xazoyin-ul maoniy. – Toshkent: Fan, 1989.
Bobur Z.M. Boburnoma va g‘azallar. – Toshkent, 2014.
Ogahiy M.R. Devon. – Toshkent, 2000.
Furqat Z. Devon. – Toshkent: Adabiyot va san’at, 1985.
To‘xtasinov M. An’anaviy xonandalik talqini. – Toshkent, 2018.
Xo‘jayev N. Maqom ashulalari poetikasi. – Samarqand, 2020.
