BALLISTIK EKSPERTIZASIDA XULOSA BERMASLIK HOLATLARINI TAHLIL QILISH

Abstract

Ballistik ekspertiza jinoyatlarni tergov qilishda qurol va o‘q-dorilarni aniqlash, ularning kelib chiqishini, ishlatilgan usullarini va boshqa texnik jihatlarini o‘rganishda muhim ahamiyatga ega. Ekspertizalar natijasida berilgan xulosalar tergov jarayonida asosiy dalil sifatida ko‘riladi. Biroq, ba’zan ballistik ekspertizalarda xulosa bermaslik holatlari yuzaga keladi, bu esa tergov jarayonida muayyan qiyinchiliklar keltirib chiqaradi. Ushbu maqolada ballistik ekspertizasida xulosa bermaslik sabablari, ularning asosiy turlari va tergovga ta’siri tahlil qilinadi. Xulosa bermaslik holatlari ko‘pincha ekspertiza materiallarining yetarli emasligi, o‘q-dorilar yoki qurollarning shikastlanganligi, namunalar orasidagi o‘xshashliklarning aniq emasligi, yoki tajribali uskunalar va texnologiyalar yetishmasligi sababli yuzaga keladi. Bundan tashqari, ekspertning malakasi va professional yondashuvi ham muhim omil hisoblanadi. Ekspertiza natijasida aniq xulosa olish uchun barcha parametrlar to‘liq va ishonchli bo‘lishi shart. Maqolada, shuningdek, xulosa bermaslik holatlarining sud jarayoniga va tergovga ta’siri ko‘rib chiqiladi. Bunday holatlar tergovning kechikishiga, jinoyat ishlarining noto‘g‘ri baholanishiga yoki umuman to‘xtatilishiga olib kelishi mumkin. Shu sababli, ballistik ekspertizani olib borishda yuqori sifatli va zamonaviy usullarni joriy qilish, ekspertlarning malakasini oshirish, namunalarni to‘g‘ri yig‘ish va saqlash jarayonlarini takomillashtirish zarur. Yana bir muhim jihat — xulosa bermaslik holatlarini aniqlash va ularni oldini olish uchun standartlar va qoidalarni ishlab chiqishdir. Bu jarayon ekspertlarning mustaqilligini ta’minlash, ekspertiza sifatini oshirish va tergov organlari bilan samarali hamkorlik qilishga yordam beradi. Zamonaviy ballistika sohasida ilg‘or texnologiyalar va ilmiy yondashuvlar joriy etilishi, shuningdek, xalqaro tajribani o‘rganish ekspertizalarda xulosa bermaslik holatlarini kamaytirishga xizmat qiladi. Umuman olganda, ballistik ekspertizasida xulosa bermaslik holatlarini aniqlash va tahlil qilish jinoyatlarni tergov qilish sifatini oshirishda muhim omildir. Ushbu maqola tergov va sud amaliyotida xulosa bermaslikning oldini olish va hal qilish bo‘yicha amaliy tavsiyalar beradi hamda ekspertizalarning samaradorligini oshirishga qaratilgan chora-tadbirlarni taklif qiladi.