KO‘ZGA KO‘RINMAS IZLARNI ANIQLASHNING FIZIKAVIY, KIMYOVIY VA FIZIKA-KIMYOVIY USULLARINING AHAMIYATI

Abstract

Ko‘zga ko‘rinmas izlarni aniqlash zamonaviy kriminalistik ekspertizaning ajralmas qismi bo‘lib, jinoyatlarni tergov qilishda muhim ilmiy va amaliy ahamiyatga ega. Bu izlar inson ko‘zi uchun oddiy sharoitda ko‘rinmaydi, biroq ular jinoyat joyidan olingan eng kichik va ishonchli dalillar bo‘lishi mumkin. Ularni aniqlashda fizikaviy, kimyoviy va fizika-kimyoviy usullar keng qo‘llaniladi. Fizikaviy usullar yorug‘lik, lazer, ultrabinafsha va infraqizil nurlari yordamida izlarni ko‘rinadigan qiladi. Kimyoviy usullar esa reaktivlar yordamida izlarning kimyoviy tarkibini aniqlash va ularni yanada aniqlashtirish imkonini beradi. Fizika-kimyoviy usullar esa ikki yo‘nalishning uyg‘unlashuvi sifatida izlarni yanada aniqroq va ishonchli aniqlash imkonini taqdim etadi. Ushbu maqolada har bir usulning ilmiy asoslari, amaliy qo‘llanilishi va jinoyat tergovidagi o‘rni batafsil tahlil qilinadi. Zamonaviy texnologiyalar yordamida ko‘zga ko‘rinmas izlarni aniqlashning samaradorligi ortib borayotgani, tergov jarayonida yangi imkoniyatlar yaratayotgani ko‘rsatib o‘tiladi. Shuningdek, izlarni aniqlashda yuzaga keladigan muammolar va ularni bartaraf etish yo‘llari ham ko‘rib chiqiladi. Tadqiqot natijalari kriminalistika sohasida izlarni aniqlashning dolzarbligini va uni takomillashtirish zaruratini ta’kidlaydi.