HUJJATLARNING TEXNIK KRIMINALISTIK EKSPERTIZASI - “ FAKSMILE” TADQIQLOTIDAGI MUAMMOLAR

Abstract

Ushbu maqola hujjatlarning texnik kriminalistik ekspertizasi doirasida “faksmile” (ya’ni imzo nusxasi yoki taqlid qilingan imzo)larni aniqlash, ularni asl nusxalardan farqlash, va bunday soxtalashtirish usullarini tahlil qilishda mavjud bo‘lgan asosiy muammolarni yoritishga bag‘ishlangan. Zamonaviy texnologiyalar taraqqiyoti bilan hujjatlar bilan bog‘liq jinoyatlarning murakkablashuvi, ayniqsa faksmile yordamida hujjat soxtalashtirish holatlari kengaymoqda. Bu esa ekspertlar oldida yangi, murakkab va dolzarb vazifalarni qo‘ymoqda. Tadqiqot davomida ekspertiza jarayonida uchraydigan asosiy texnik to‘siqlar – jumladan, original va faksmile imzolar o‘rtasidagi mikroskopik farqlarni aniqlashdagi murakkabliklar, printer va ko‘chirish texnologiyalari orqali yaratilgan soxta imzolarni aniqlash, va bu jarayonda raqamli texnologiyalarning o‘rni alohida ko‘rib chiqiladi. Shuningdek, ushbu maqolada zamonaviy kompyuter dasturlari yordamida tayyorlangan faksmile imzolarni aniqlash uchun algoritmik tahlil metodlari va sun’iy intellekt vositalaridan foydalanish imkoniyatlari tahlil qilinadi. Muammo shundaki, faksmile imzolarini aniqlashda an’anaviy ekspertiza metodlari har doim ham yetarli natijalarni bermaydi. Ayniqsa, yuqori aniqlikdagi nusxalash texnikalari yordamida yaratilgan imzolarni aniqlash uchun ekspertlar har doimgidek tajribaga tayanmasdan, balki texnologik yechimlardan foydalanishga majbur bo‘lmoqdalar. Shu sababli, maqolada zamonaviy diagnostik usullar, jumladan, spektral tahlil, mikroskopik tekshiruv va grafometrik o‘lchovlar muhim ahamiyatga ega ekanligi asoslab beriladi. Maqolada keltirilgan tahlillar asosida texnik ekspertiza amaliyotini yanada takomillashtirish, faksmile tahlilida metodik yondashuvlarni standartlashtirish, hamda ekspertiza uchun zarur zamonaviy vositalar bilan ta’minlash zarurligi xulosa qilinadi.